Quýt đường là một loại trái cây đặc sản được yêu thích tại Việt Nam nhờ vị ngọt thanh, mọng nước và hương thơm dễ chịu. Không chỉ là món ăn vặt ngon miệng, quýt đường còn mang lại giá trị dinh dưỡng cao với hàm lượng vitamin C, chất xơ và các chất chống oxy hóa dồi dào. Trong những năm gần đây, quýt đường đã trở thành cây trồng kinh tế tiềm năng tại nhiều địa phương, đặc biệt là ở vùng cao như huyện Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên.

Các giống quýt, cách chọn quýt ngon và phân biệt quýt Trung Quốc, Việt Nam

Huyện Nậm Pồ, với địa hình đồi núi và khí hậu đặc trưng, đã chứng kiến sự phát triển của nhiều loại cây trồng và vật nuôi mang lại giá trị kinh tế cao như sa nhân, cam, ong mật. Trong số đó, mô hình trồng quýt đường của anh Lý Sủ Lảnh ở xã Pa Tần đã trở thành một điểm sáng, không chỉ mang lại thu nhập ổn định mà còn truyền cảm hứng cho người dân địa phương.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá hành trình phát triển mô hình trồng quýt đường của anh Lảnh, lợi ích kinh tế của loại cây này, cũng như những lưu ý để trồng quýt đường hiệu quả.

Hành trình trồng quýt đường của anh Lý Sủ Lảnh

Quýt đường – Sản phẩm đặc trưng Ba Tơ

Bước ngoặt từ đất bạc màu

Tại bản Huổi Sâu, xã Pa Tần, huyện Nậm Pồ, anh Lý Sủ Lảnh là một tấm gương nông dân tiêu biểu với tinh thần dám nghĩ, dám làm. Trước đây, mảnh đất hơn 1 ha của gia đình anh chủ yếu được dùng để trồng ngô và sắn. Tuy nhiên, sau nhiều vụ mùa, năng suất ngô giảm dần, đất đai ngày càng bạc màu, thu nhập không đủ để trang trải cuộc sống. Nhận thấy mô hình canh tác truyền thống không bền vững, anh Lảnh quyết định tìm kiếm một hướng đi mới.

Năm 2019, với tinh thần đổi mới, anh Lảnh quyết định chuyển đổi sang trồng quýt đường – một loại cây trồng còn khá xa lạ với người dân địa phương. Để thực hiện ý tưởng này, anh mạnh dạn vay 50 triệu đồng từ ngân hàng để đầu tư. Số tiền này được dùng để mua 320 giống cây quýt đường từ Trường Đại học Lâm nghiệp (Hà Nội) và cải tạo đất.

Những khó khăn ban đầu

Hành trình khởi nghiệp với quýt đường không hề dễ dàng. Là người mới bắt đầu từ con số 0, anh Lảnh gặp nhiều khó khăn về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây. Vườn quýt của anh nằm trên đất dốc, gần khe suối, tuy thuận lợi về nguồn nước tưới nhưng lại đòi hỏi sự đầu tư kỹ lưỡng về hệ thống tưới tiêu và kỹ thuật canh tác.

Để vượt qua thách thức, anh không ngừng học hỏi kinh nghiệm qua mạng internet, tham khảo ý kiến chuyên gia và đầu tư vào hệ thống tưới nhỏ giọt hiện đại. Nhờ sự kiên trì và quyết tâm, vườn quýt của anh dần phát triển xanh tốt.

Thành quả ngọt ngào

Năm 2021, vườn quýt của anh Lảnh bắt đầu cho thu hoạch vụ bói đầu tiên. Những trái quýt đường tròn đều, mọng nước, vị ngọt thanh đã nhanh chóng chinh phục người tiêu dùng địa phương. Đến nay, vườn quýt của anh đã ổn định, với sản lượng ước tính hơn 2 tấn mỗi vụ. Với giá bán tại vườn dao động từ 20.000 – 30.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, gia đình anh thu về lợi nhuận gần 40 triệu đồng mỗi năm.

So với cây ngô hay sắn trước đây, trồng quýt đường mang lại thu nhập cao hơn nhiều trên cùng một diện tích đất. Đặc biệt, chi phí chăm sóc không quá lớn, phù hợp với điều kiện kinh tế của người dân vùng cao. Sau vụ thu hoạch gần đây, anh Lảnh đã trả hết nợ ngân hàng và bắt đầu có lãi. Anh chia sẻ: “Trồng quýt đường không chỉ giúp gia đình tôi thoát nghèo mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế bền vững.”

Tầm nhìn trong tương lai

Không dừng lại ở việc phát triển vườn quýt của mình, anh Lảnh còn có kế hoạch mở rộng diện tích trồng và nhân giống cây để cung cấp cho người dân trong vùng. Anh cũng sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm trồng quýt đường để lan tỏa mô hình kinh tế hiệu quả này. Hiện tại, anh đang tìm hiểu kỹ thuật chiết cành và nhân giống để đảm bảo chất lượng cây giống, đồng thời hỗ trợ người dân địa phương phát triển mô hình trồng quýt.

Lợi ích kinh tế và dinh dưỡng của quýt đường

Giá trị kinh tế

Quýt đường là một loại cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao nhờ các đặc điểm sau:

Thời gian thu hoạch nhanh: Cây quýt đường chỉ mất khoảng 3-5 năm để cho thu hoạch, nhanh hơn nhiều so với các loại cây lâu năm như cà phê hay cao su.
Chi phí đầu tư thấp: So với các loại cây khác, chi phí trồng và chăm sóc quýt đường không quá cao, phù hợp với nông hộ có nguồn vốn hạn chế.
Thị trường ổn định: Quýt đường được ưa chuộng tại thị trường trong nước và quốc tế, đặc biệt là trong mùa Tết. Giá bán ổn định, dao động từ 20.000 – 50.000 đồng/kg tùy thời điểm.
Khả năng mở rộng: Quýt đường có thể được trồng trên nhiều loại đất, từ đất đồi núi đến đất đồng bằng, miễn là có hệ thống tưới tiêu phù hợp.

Tại Nậm Pồ, mô hình trồng quýt đường của anh Lảnh đã chứng minh được tiềm năng kinh tế của loại cây này. Với sản lượng 2 tấn mỗi vụ và giá bán trung bình 25.000 đồng/kg, mô hình này mang lại lợi nhuận đáng kể, giúp người nông dân cải thiện cuộc sống và góp phần vào sự phát triển kinh tế địa phương.

Giá trị dinh dưỡng

Ngoài giá trị kinh tế, quýt đường còn là một nguồn dinh dưỡng tuyệt vời:

Vitamin C dồi dào: Một quả quýt đường cung cấp khoảng 30-50% nhu cầu vitamin C hàng ngày, giúp tăng cường hệ miễn dịch và ngăn ngừa cảm cúm.
Chất xơ: Quýt đường hỗ trợ tiêu hóa, giảm cholesterol và duy trì sức khỏe đường ruột.
Chất chống oxy hóa: Các hợp chất như hesperidin và naringenin trong quýt giúp bảo vệ tế bào khỏi tổn thương và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Ít calo: Quýt đường là lựa chọn lý tưởng cho những người muốn duy trì cân nặng hoặc ăn uống lành mạnh.

Nhờ những lợi ích này, quýt đường không chỉ là một loại trái cây ngon miệng mà còn là thực phẩm tốt cho sức khỏe, được nhiều người tiêu dùng yêu thích.

Kỹ thuật trồng quýt đường hiệu quả

Để trồng quýt đường đạt năng suất cao, người nông dân cần lưu ý một số kỹ thuật quan trọng sau:

1. Chọn giống cây

Lựa chọn cây giống khỏe mạnh, không sâu bệnh, tốt nhất là từ các cơ sở uy tín như Trường Đại học Lâm nghiệp hoặc các trung tâm nghiên cứu nông nghiệp.
Ưu tiên giống quýt đường chất lượng cao, quả ngọt, mọng nước, phù hợp với điều kiện khí hậu địa phương.

2. Chuẩn bị đất

Quýt đường phát triển tốt trên đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng, có độ pH từ 5,5 đến 6,5.
Trước khi trồng, cần cải tạo đất bằng cách bón phân hữu cơ (phân chuồng hoai mục) và vôi bột để trung hòa độ chua.
Đảm bảo đất có hệ thống thoát nước tốt để tránh ngập úng.

3. Kỹ thuật trồng

Thời điểm trồng: Trồng quýt vào mùa xuân hoặc đầu mùa mưa để cây dễ bén rễ.
Khoảng cách trồng: Đào hố với kích thước 60x60x60 cm, khoảng cách giữa các cây khoảng 3-4m để đảm bảo thông thoáng.
Bón lót: Trộn phân hữu cơ, phân lân và vôi bột vào hố trước khi đặt cây giống.

4. Chăm sóc cây

Tưới nước: Cung cấp đủ nước đều đặn, đặc biệt trong giai đoạn cây còn nhỏ và mùa khô. Hệ thống tưới nhỏ giọt là lựa chọn lý tưởng để tiết kiệm nước và tối ưu hóa hiệu quả.
Bón phân: Bón phân định kỳ, kết hợp phân hữu cơ và phân vô cơ (NPK) theo từng giai đoạn phát triển của cây.
Cắt tỉa: Tỉa bỏ cành khô, cành vượt để cây thông thoáng, hạn chế sâu bệnh.
Phòng trừ sâu bệnh: Theo dõi thường xuyên để phát hiện sớm các loại sâu bệnh như rệp, sâu đục thân, bệnh thán thư. Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật sinh học để đảm bảo an toàn.

5. Thu hoạch

Quýt đường thường cho thu hoạch sau 3-4 năm trồng. Thời điểm thu hoạch tốt nhất là khi quả chín vàng, mọng nước.
Thu hoạch nhẹ nhàng để tránh làm dập quả, bảo quản nơi thoáng mát để giữ độ tươi ngon.

Tầm ảnh hưởng của mô hình trồng quýt đường tại Nậm Pồ

Mô hình trồng quýt đường của anh Lý Sủ Lảnh không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho gia đình mà còn có tác động tích cực đến cộng đồng địa phương:

1. Truyền cảm hứng cho người dân

Tinh thần dám nghĩ, dám làm của anh Lảnh đã lan tỏa trong cộng đồng, khuyến khích người dân địa phương tìm kiếm những hướng phát triển kinh tế mới. Nhiều hộ gia đình tại xã Pa Tần đã bắt đầu quan tâm đến việc trồng quýt đường, xem đây là một giải pháp thay thế cho các loại cây trồng truyền thống như ngô và sắn.

2. Thúc đẩy chuyển đổi cơ cấu cây trồng

Theo ông Lò Văn Thân, Chủ tịch xã Pa Tần, mô hình trồng quýt đường của anh Lảnh phù hợp với chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng của địa phương. Việc phát triển cây quýt đường không chỉ cải thiện thu nhập mà còn góp phần bảo vệ môi trường, giảm thiểu tình trạng đất bạc màu do canh tác intens.

3. Tạo cơ hội việc làm và phát triển kinh tế địa phương

Khi mô hình quýt đường được nhân rộng, sẽ tạo ra nhu cầu về lao động, cung cấp việc làm cho người dân trong vùng. Đồng thời, việc cung cấp cây giống và chia sẻ kinh nghiệm của anh Lảnh sẽ giúp người dân dễ dàng tiếp cận với loại cây trồng mới này, từ đó thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển bền vững.

Quýt đường không chỉ là một loại trái cây ngon mà còn là cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao, phù hợp với vùng đất khó như Nậm Pồ. Câu chuyện của anh Lý Sủ Lảnh là minh chứng sống động cho tinh thần vượt khó, dám nghĩ, dám làm của người nông dân Việt Nam. Với mô hình trồng quýt đường hiệu quả, anh không chỉ cải thiện đời sống gia đình mà còn truyền cảm hứng và mở ra hướng đi mới cho sự phát triển kinh tế bền vững tại địa phương.