Việt Nam, một quốc gia với nền nông nghiệp phát triển mạnh mẽ, đang chứng kiến những bước tiến ấn tượng trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản. Với kim ngạch đạt hơn 51,7 tỷ USD trong 10 tháng đầu năm 2024, dự kiến cả năm sẽ chạm mốc kỷ lục 62 tỷ USD. Thành tích này không chỉ là minh chứng cho sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp mà còn phản ánh nỗ lực đổi mới công nghệ và tối ưu hóa chuỗi cung ứng của Việt Nam.
Hãy cùng khám phá các yếu tố thúc đẩy sự tăng trưởng vượt bậc này, đồng thời nhìn nhận những cơ hội và thách thức trên con đường chinh phục thị trường quốc tế.
Xuất Khẩu Nông Sản Việt Nam: Điểm Sáng 10 Tháng Đầu Năm
Theo báo cáo, kim ngạch xuất khẩu nông sản của Việt Nam trong 10 tháng đầu năm đạt hơn 51,7 tỷ USD, tăng 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Con số này đến từ sự đóng góp chủ yếu của các sản phẩm nông nghiệp chủ lực như:
- Trái cây: Các loại trái cây như thanh long, xoài, vú sữa, và bưởi đã ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể, đặc biệt tại các thị trường khó tính như Mỹ và EU.
- Thủy sản: Ngành thủy sản tiếp tục duy trì vị thế dẫn đầu với các sản phẩm chế biến và đông lạnh có giá trị cao.
- Lúa gạo: Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đóng góp đến 95% sản lượng gạo xuất khẩu của cả nước.
Dự báo, với tốc độ tăng trưởng hiện tại, năm 2024 sẽ là năm đánh dấu cột mốc quan trọng với tổng kim ngạch xuất khẩu nông sản đạt 62 tỷ USD.
Công Nghệ Chiếu Xạ: “Vũ Khí Bí Mật” Để Chinh Phục Thị Trường Quốc Tế

Một trong những yếu tố quan trọng giúp nông sản Việt Nam đáp ứng các yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế chính là ứng dụng công nghệ chiếu xạ.
Lợi Ích Của Công Nghệ Chiếu Xạ
Theo ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), chiếu xạ mang lại nhiều lợi ích vượt trội:
- Diệt khuẩn và nấm mốc: Loại bỏ hoàn toàn các vi khuẩn và mầm bệnh gây hại, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
- Kéo dài thời gian bảo quản: Giúp sản phẩm giữ được chất lượng trong quá trình vận chuyển đường dài.
- Đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế: Đặc biệt là các thị trường như Mỹ, Úc, New Zealand, nơi yêu cầu quy trình xử lý nghiêm ngặt.
Hiện tại, Mỹ đã chấp nhận 8 loại trái cây từ Việt Nam, bao gồm thanh long, nhãn, vải, xoài, và bưởi. Các loại trái cây này đều được xử lý chiếu xạ trước khi xuất khẩu, mở ra cánh cửa lớn cho nông sản Việt tại thị trường đầy tiềm năng này.
Hậu Giang: Trung Tâm Logistics Chiến Lược Của ĐBSCL
Việc xây dựng các trung tâm logistics hiện đại đóng vai trò quan trọng trong chuỗi cung ứng nông sản xuất khẩu. Một ví dụ điển hình là nhà máy chiếu xạ tại Hậu Giang, với quy mô đầu tư gần 700 tỷ đồng và công suất 1.000 tấn/ngày đêm.
Hệ Thống Hậu Cần Đồng Bộ
Hệ thống này bao gồm:
- Kho lạnh: Sức chứa lên đến 100.000 tấn thành phẩm, đảm bảo bảo quản sản phẩm tối ưu.
- Dây chuyền chiếu xạ: Xử lý nhanh chóng các loại trái cây tươi, thủy sản và hàng hóa chế biến.
Theo ông Nguyễn Văn Hòa, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang, trung tâm này không chỉ giúp nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn giảm thiểu chi phí logistics, vốn đang là một thách thức lớn đối với ngành nông nghiệp Việt Nam.
Tối Ưu Hóa Logistics: Chìa Khóa Để Tăng Cạnh Tranh
Chi phí logistics cao hiện vẫn là rào cản đối với việc gia tăng thị phần xuất khẩu nông sản Việt Nam. Theo ông Đào Trọng Khoa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA), cần có giải pháp toàn diện để tối ưu hóa chuỗi cung ứng, bao gồm:
- Đầu tư cơ sở hạ tầng: Tăng cường hệ thống kho bãi, cảng biển và phương tiện vận chuyển.
- Ứng dụng năng lượng tái tạo: Nhà máy chiếu xạ tại Hậu Giang đã sử dụng năng lượng mặt trời, phù hợp với xu hướng xanh hóa toàn cầu.
- Tăng cường hợp tác quốc tế: Mở rộng kết nối với các đối tác logistics hàng đầu thế giới.
Hướng Đi Bền Vững Cho Ngành Nông Nghiệp
Bên cạnh việc nâng cao chất lượng sản phẩm, Việt Nam cần chú trọng phát triển nông nghiệp bền vững để duy trì đà tăng trưởng. Các giải pháp bao gồm:
- Đổi mới công nghệ sau thu hoạch: Ứng dụng bảo quản lạnh, đóng gói thông minh và xử lý chiếu xạ.
- Đa dạng hóa thị trường: Ngoài Mỹ, Úc và EU, cần khai thác thêm các thị trường tiềm năng tại châu Á và Trung Đông.
- Giảm phát thải carbon: Áp dụng mô hình sản xuất xanh, giảm thiểu tác động đến môi trường.
Kết Luận
Với đà phát triển mạnh mẽ và sự đầu tư đồng bộ từ công nghệ đến logistics, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để khẳng định vị thế của mình trên bản đồ xuất khẩu nông sản toàn cầu. Dự kiến, mốc 62 tỷ USD không chỉ là thành tích kỷ lục mà còn là nền tảng vững chắc cho các mục tiêu xa hơn trong tương lai.
Tuy nhiên, để duy trì sự bền vững, ngành nông nghiệp cần tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm và tối ưu hóa chuỗi cung ứng. Hành trình phía trước không hề dễ dàng, nhưng với quyết tâm và sự đồng lòng, nông sản Việt Nam chắc chắn sẽ ngày càng vươn xa, khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.