Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng, việc xây dựng và phát triển thương hiệu cho nông sản Việt Nam không chỉ là bước tiến quan trọng nhằm khẳng định chất lượng và vị thế của sản phẩm trên thị trường quốc tế mà còn là chìa khóa để tạo lợi thế cạnh tranh, mở rộng thị trường và tăng giá trị xuất khẩu. Một minh chứng cụ thể về sự chênh lệch giá trị giữa sản phẩm có thương hiệu và chưa có thương hiệu là trường hợp của sầu riêng Musang King trồng tại Việt Nam so với giống sầu riêng RI6 bản địa.
Việt Nam là quốc gia có tiềm năng lớn trong sản xuất và xuất khẩu nông sản, với hơn 10 mặt hàng chủ lực hiện diện tại 160 quốc gia và vùng lãnh thổ. Tuy nhiên, so với tiềm năng thực tế, giá trị xuất khẩu của nhiều sản phẩm nông sản Việt Nam vẫn còn khá khiêm tốn. Điều này một phần là do nhiều sản phẩm chưa xây dựng được thương hiệu mạnh mẽ, chưa thể hiện được đầy đủ giá trị của mình trên thị trường quốc tế.
Việc xây dựng thương hiệu quốc gia cho nông sản đòi hỏi sự đầu tư bài bản, từ việc nâng cao chất lượng sản phẩm, đảm bảo nguồn gốc xuất xứ minh bạch, đến việc đăng ký bảo hộ thương hiệu và chỉ dẫn địa lý tại các thị trường xuất khẩu. Bên cạnh đó, việc tận dụng tốt các hiệp định thương mại tự do đã giúp mở rộng cánh cửa vào các thị trường khó tính như Nhật Bản, Mỹ, EU, từ đó tạo cơ hội để nâng cao giá trị cho sản phẩm nông sản Việt Nam.
Một trong những thách thức lớn nhất là việc nâng cao nhận thức và khả năng tiếp cận của người nông dân đến với việc xây dựng thương hiệu. Cần có sự liên kết chặt chẽ giữa nông dân, doanh nghiệp và nhà nước trong việc hình thành các vùng nguyên liệu ổn định, minh bạch, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm và xây dựng thương hiệu mạnh mẽ.
Bên cạnh đó, việc áp dụng công nghệ cao trong sản xuất, chế biến sâu, tạo giá trị gia tăng cho sản phẩm là yếu tố quan trọng giúp nông sản Việt Nam khẳng định vị thế của mình trên thị trường quốc tế. Các chương trình, đề án, dự án nhằm xây dựng và phát triển thương hiệu đã và đang được triển khai rộng rãi từ Trung ương đến địa phương, nhưng cần có sự đồng bộ và hiệu quả cao hơn nữa trong thực thi.
Xây dựng thương hiệu cho nông sản Việt Nam không chỉ là nhiệm vụ của một cá nhân hay một tổ chức nào mà là trách nhiệm của toàn bộ ngành nông nghiệp. Mỗi sản phẩm nông sản xuất khẩu của Việt Nam cần được coi là một đại sứ thương hiệu, không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn góp phần quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam ra thế giới. Với sự nỗ lực không ngừng từ các bên liên quan, hy vọng rằng trong tương lai không xa, thương hiệu nông sản Việt Nam sẽ vững vàng chiếm lĩnh thị trường quốc tế, đem lại giá trị cao cho người nông dân và sự phát triển bền vững cho ngành nông nghiệp Việt Nam.