Việc kết nối cung cầu trong lĩnh vực nông nghiệp là yếu tố then chốt giúp đưa các sản phẩm sạch, an toàn đến gần hơn với người tiêu dùng, đồng thời nâng cao giá trị nông sản, góp phần thúc đẩy kinh tế – xã hội. Tại Hà Nội, các chương trình liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp và quảng bá thương hiệu đã và đang tạo động lực tích cực, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua để tối ưu hóa chuỗi giá trị trong nông nghiệp.

Liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản: Tăng cường giá trị, giảm bớt khó khăn

Nhằm hỗ trợ người nông dân giải quyết bài toán tiêu thụ sản phẩm, Hà Nội đã tổ chức nhiều chương trình như Diễn đàn khuyến nông liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản. Theo ông Nguyễn Mạnh Phương, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Hà Nội, các hoạt động này giúp cung cấp thông tin về nhu cầu thị trường, khuyến khích mở rộng sản xuất, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, từ đó cải thiện chất lượng nông sản.

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, tỷ lệ nông sản tiêu thụ qua chuỗi giá trị tại Hà Nội vẫn còn thấp, chỉ chiếm hơn 10%. Nhiều nông dân vẫn chưa hiểu rõ về chuỗi giá trị, dẫn đến việc liên kết sản xuất thiếu chặt chẽ, không bền vững. Điều này khiến người nông dân gặp khó khăn lớn trong việc tiêu thụ sản phẩm, nhất là vào mùa thu hoạch chính vụ khi thương lái thường ép giá.

Một ví dụ cụ thể là tại huyện Mê Linh, Hà Nội – một trong những vựa rau lớn nhất Thủ đô với diện tích sản xuất gần 8.100 ha, trong đó 700 ha trồng rau, 800 ha trồng hoa và 300 ha trồng chuối. Dù sản lượng rau củ đa dạng, nhưng nông dân địa phương vẫn phụ thuộc phần lớn vào thương lái, dẫn đến giá trị sản phẩm thấp, đầu ra bấp bênh.

Ông Đàm Văn Đua, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp Đông Cao, cho biết hợp tác xã của ông mỗi năm cung ứng khoảng 40.000 tấn rau củ. Tuy nhiên, do thiếu sản phẩm chế biến sâu và chuỗi liên kết chưa ổn định, giá trị kinh tế của rau củ vẫn thấp, gây khó khăn cho người trồng.

Phát triển sản phẩm OCOP: Hướng đi nâng cao giá trị nông sản

Một trong những giải pháp đáng chú ý để tăng giá trị cho nông sản là chương trình OCOP (Mỗi xã một sản phẩm). Các sản phẩm nông nghiệp chủ lực như rau củ từ Hợp tác xã Đông Cao hay ổi Di Trạch của huyện Hoài Đức đã được đánh giá cao, đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao.

Dù vậy, sản phẩm OCOP vẫn đối mặt với khó khăn trong việc tìm đầu ra ổn định. Ông Nguyễn Hữu Quang, Giám đốc Hợp tác xã Dịch vụ Di Trạch, chia sẻ rằng ổi Di Trạch chủ yếu tiêu thụ qua chợ truyền thống, hợp đồng liên kết với các đối tác rất hạn chế. Điều này đòi hỏi phải có sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn từ ngành nông nghiệp và các đơn vị liên quan để mở rộng thị trường.

Giải pháp kết nối cung cầu: Xây dựng chuỗi giá trị bền vững

Để thúc đẩy sự kết nối giữa nông dân và thị trường tiêu dùng, các chuyên gia đề xuất nhiều giải pháp thiết thực:

Cắt giảm khâu trung gian: Đưa sản phẩm từ nông dân trực tiếp đến người tiêu dùng thông qua hợp tác xã hoặc các đơn vị phân phối lớn. Điều này giúp người tiêu dùng được hưởng lợi từ giá thành hợp lý, đồng thời tăng thu nhập cho nông dân.
Xây dựng thương hiệu và quảng bá nông sản: Các địa phương cần hỗ trợ hợp tác xã trong việc dán tem truy xuất nguồn gốc, xây dựng nhãn hiệu và đẩy mạnh quảng bá thông qua các kênh thương mại điện tử, mạng xã hội.
Thúc đẩy xúc tiến thương mại: Ngành nông nghiệp cần tổ chức thêm các hội chợ, triển lãm, và diễn đàn kết nối cung cầu để tạo cơ hội giao thương giữa nông dân và doanh nghiệp, mở rộng thị trường trong nước và quốc tế.
Nâng cao trình độ sản xuất: Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, nhân rộng các mô hình sản xuất hiệu quả để nâng cao chất lượng nông sản, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”

Một giải pháp quan trọng khác là phát huy cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam.” Thông qua các chương trình bình chọn như “Hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích,” các sản phẩm nông nghiệp Việt Nam ngày càng được khẳng định chất lượng và giá trị trên thị trường nội địa.

Bà Trần Thị Phương Lan, chuyên gia kinh tế, cho rằng việc ưu tiên sử dụng hàng Việt không chỉ giúp nâng cao giá trị nông sản mà còn tạo động lực phát triển bền vững cho nền kinh tế. Người tiêu dùng được tiếp cận các sản phẩm đa dạng, chất lượng, trong khi nông dân và doanh nghiệp có thêm cơ hội để phát triển, mở rộng quy mô sản xuất.

Hướng tới tương lai bền vững

Kết nối cung cầu không chỉ là giải pháp ngắn hạn mà còn là định hướng dài hạn cho sự phát triển bền vững của ngành nông nghiệp Việt Nam. Việc tăng cường liên kết giữa nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp, và người tiêu dùng sẽ giúp cải thiện chất lượng sản phẩm, giảm chi phí trung gian, và đảm bảo lợi ích hài hòa cho tất cả các bên.

Với các chương trình xúc tiến thương mại, phát triển sản phẩm OCOP và cuộc vận động ủng hộ hàng Việt, Hà Nội đang tiên phong trong việc xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, hiệu quả và gắn liền với văn hóa tiêu dùng thông minh. Sự nỗ lực này không chỉ góp phần phát triển kinh tế – xã hội mà còn định hình một phong cách tiêu dùng mới, góp phần xây dựng thương hiệu cho nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Kết luận

Việc kết nối cung cầu và xây dựng chuỗi giá trị bền vững cho sản phẩm nông nghiệp không chỉ là giải pháp thiết yếu để giải quyết bài toán tiêu thụ mà còn là cơ hội thúc đẩy sự phát triển toàn diện của nền nông nghiệp. Với các nỗ lực của chính quyền, doanh nghiệp và người nông dân, nông sản Việt Nam hứa hẹn sẽ ngày càng khẳng định vị thế, không chỉ trên thị trường nội địa mà còn vươn xa ra thế giới.