Đu đủ (Carica papaya) là một loại cây thuộc Họ Đu đủ (Caricaceae). Cây đu đủ không chỉ nổi tiếng với phần thịt quả thơm ngon, giàu dinh dưỡng mà các bộ phận khác của cây cũng có những công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Khi ăn đu đủ, chúng ta thường bỏ hạt. Tuy nhiên, ít ai biết rằng hạt đu đủ cũng là một vị thuốc quý mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Vậy hạt đu đủ có tác dụng gì? Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu công dụng của hạt đu đủ trong bài viết dưới đây.
Thành phần hóa học
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng hạt đu đủ chứa nhiều thành phần hóa học quý giá như flavonoid, tannin, đường khử, alkaloid, phenol, saponin và terpenoid. Hạt đu đủ còn chứa protein thô, chất xơ thô, axit béo, dầu, carpaine, benzylisothiocynate, benzylthiourea, glucotropacolin, benzylglucosinolate, hentriacontane, β-sitosterol, caricin và enzyme myrosin.
Dầu chiết xuất từ hạt đu đủ có chứa các axit béo quan trọng như axit oleic (71,30%), axit palmitic (16,16%), linoleic (6,06%) và axit stearic (4,73%).
Công dụng của hạt đu đủ
Hạt đu đủ không chỉ không độc hại mà còn có thể được sử dụng như một chất bổ sung dinh dưỡng hoặc làm gia vị trong nấu ăn. Hạt đu đủ chứa chất chống oxy hóa và có đặc tính kháng khuẩn mạnh mẽ, giúp bảo vệ cơ thể chống lại các gốc tự do có hại và giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư và tim mạch. Hạt đu đủ còn có khả năng điều trị các vấn đề sức khỏe như nhiễm trùng đường tiết niệu, bệnh nấm candida và nhiễm trùng huyết.
1. Kháng khuẩn, chống ký sinh trùng và nấm
Hạt đu đủ đã được sử dụng trong y học dân gian để điều trị ngộ độc thực phẩm do nhiễm ký sinh trùng, E. coli và các bệnh nhiễm trùng do virus và vi khuẩn khác. Chiết xuất từ hạt đu đủ có đặc tính kháng khuẩn tiềm năng và kháng nấm hiệu quả.
2. Chống ung thư
Hạt đu đủ chứa BITC (benzyl isothiocyanate), một chất hoạt tính sinh học có tiềm năng phòng ngừa và điều trị các rối loạn liên quan đến viêm, bao gồm ung thư. BITC đã được nghiên cứu rộng rãi và có khả năng ức chế sự tăng sinh của các tế bào ung thư.
3. Chống oxy hóa
Hạt đu đủ chứa các hợp chất chống oxy hóa như ethyl acetate, n-butanol và phenolic, có khả năng hoạt động như chất tẩy gốc tự do mạnh mẽ, giúp giảm sự chết của tế bào và bảo vệ cơ thể khỏi tổn thương do oxy hóa.
4. Hỗ trợ điều trị bệnh đái tháo đường
Nghiên cứu cho thấy chiết xuất nước từ hạt đu đủ có khả năng hạ đường huyết, giảm triglyceride, cholesterol tổng và LDL-cholesterol (xấu), đồng thời tăng HDL-cholesterol (tốt). Hạt đu đủ có thể có lợi trong việc quản lý bệnh tiểu đường type 2.
5. Bảo vệ dạ dày
Chiết xuất hạt đu đủ có tác dụng bảo vệ dạ dày khỏi chứng loét dạ dày do ethanol gây ra ở chuột. Các hợp chất hoạt động trong hạt đu đủ như polyphenol, alkaloid và flavonoid có khả năng bảo vệ niêm mạc dạ dày và giảm bài tiết dịch dạ dày.
6. Bảo vệ gan
Nghiên cứu trên chuột cho thấy chiết xuất nước từ hạt đu đủ có tác dụng bảo vệ gan, điều chỉnh nồng độ enzyme chức năng gan và giảm tổn thương gan do các tác nhân gây hại.
7. Bảo vệ thận
Chiết xuất nước từ hạt đu đủ có tác dụng bảo vệ thận trên chuột, giảm các thông số sinh hóa và ngăn ngừa tổn thương thận do paracetamol gây ra.
8. Tác dụng tránh thai
Chiết xuất từ hạt đu đủ có khả năng ngăn ngừa sự thụ tinh của trứng, giảm số lượng tế bào tinh trùng và gây vô sinh nam tạm thời. Hạt đu đủ có thể được sử dụng để phát triển dược phẩm tránh thai cho nam giới.
Cách sử dụng hạt đu đủ
Thay vì bỏ đi phần hạt khi ăn quả đu đủ, bạn có thể giữ lại, rửa sạch, lột bỏ lớp màng hạt và sấy khô để sử dụng. Hạt đu đủ có vị hơi cay, đắng nhẹ, có thể dùng làm gia vị hoặc chế biến thành các món ăn bổ dưỡng.
- Làm gia vị thay thế hạt tiêu: Hạt đu đủ sau khi phơi khô có thể xay nhuyễn và sử dụng thay thế cho hạt tiêu đen.
- Hạt đu đủ trộn mật ong: Hạt đu đủ kết hợp với mật ong có thể tiêu diệt ký sinh trùng hiệu quả. Lấy khoảng 2 muỗng cà phê bột hạt đu đủ, trộn với 20ml mật ong, khuấy đều và tiêu thụ mỗi buổi sáng trong vòng 1 tháng để giải quyết vấn đề ký sinh trùng và giải độc hệ tiêu hóa.
- Sử dụng dầu hạt đu đủ trong ẩm thực và làm đẹp: Dầu chiết xuất từ hạt đu đủ có thể được sử dụng trong nấu ăn và chăm sóc da.
- Hạt đu đủ sấy khô kết hợp với các thảo dược: Hạt đu đủ có thể kết hợp với can khương, địa liên, ngải cứu, huyết giác, khương hoạt, bạch chỉ… tạo thành hỗn hợp, dùng để chườm nóng vùng cột sống, giúp giảm đau và viêm.
Dù được coi là an toàn, nhưng bạn không nên ăn quá nhiều hạt đu đủ. Chỉ nên dùng hạt đu đủ như gia vị hoặc thực phẩm bổ sung. Nam giới và phụ nữ đang có kế hoạch sinh con, phụ nữ có thai, người đang cho con bú… không nên dùng hạt đu đủ.
Hạt đu đủ là một kho báu thiên nhiên với nhiều công dụng quý giá cho sức khỏe. Hy vọng rằng, qua bài viết này, bạn sẽ hiểu rõ hơn về những lợi ích bất ngờ của hạt đu đủ và biết cách sử dụng chúng một cách hiệu quả.