Khoa học đã chứng minh có đến 40.000 tỷ vi khuẩn sống tự nhiên trong ruột của chúng ta, bao gồm cả lợi khuẩn và hại khuẩn. Lợi khuẩn, hay còn gọi là probiotics, là những loại vi khuẩn có lợi giúp cân bằng hệ vi sinh và ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn có hại. Ths.BS Hồ Thị Hoa, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu và phát triển dinh dưỡng, cho biết bổ sung thực phẩm chứa nhiều probiotic là một cách an toàn và hiệu quả để tăng cường hệ miễn dịch và cải thiện sức khỏe đường ruột.
Vai Trò của Probiotic Trong Cơ Thể
Probiotics, bao gồm các chủng như lactobacillus, bifidobacterium, saccharomyces, streptococcus, enterococcus và bacillus, đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng của hệ vi sinh vật ruột. Chúng không chỉ giúp tiêu hóa thức ăn mà còn có khả năng tăng cường hệ miễn dịch, ngăn chặn các bệnh nhiễm trùng và thậm chí làm giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính.
Lợi ích của Thực Phẩm Lên Men
Thực phẩm lên men như sữa chua, dưa muối, kim chi, kombucha và tương miso là nguồn cung cấp probiotics phong phú. Sữa chua, đặc biệt là loại không đường, chứa hàng tỷ lợi khuẩn sống có thể giúp cải thiện sức khỏe đường ruột. Ngoài ra, các loại dưa muối như dưa bắp cải lên men không chỉ là món ăn kèm thú vị mà còn có lợi cho hệ tiêu hóa.
Kombucha, một loại thức uống lên men từ trà và đường, đã trở thành một lựa chọn phổ biến cho những ai tìm kiếm một nguồn probiotics tự nhiên. Thức uống này không chỉ giàu hương vị mà còn chứa các chất chống oxy hóa có lợi, giúp thúc đẩy sức khỏe tổng thể.
Theo Ths.BS Hoa, liều lượng probiotics cần thiết có thể khác nhau tùy theo độ tuổi và điều kiện sức khỏe của mỗi người. Trẻ em có thể cần ít hơn so với người lớn do sự khác biệt trong trọng lượng cơ thể và hệ tiêu hóa. Ví dụ, liều lượng khuyến cáo cho trẻ em là từ 3-5 tỷ vi khuẩn mỗi ngày, trong khi người lớn có thể cần từ 10-20 tỷ.
Một số thực phẩm cung cấp lợi khuẩn
BS Hoa cũng giới thiệu một số loại thực phẩm cung cấp thêm lợi khuẩn, giúp đường ruột hoạt động tốt hơn như sữa chua, dưa muối hay kim chi và gần đây có những thực phẩm như kombucha hay tương miso.
Sữa chua nguyên chất với các vi khuẩn sống đang hoạt động còn có thể làm nguyên liệu chính trong nước sốt salad, nước chấm và nước sốt lạnh. Bạn nên giữ sữa chua lạnh, tránh hâm nóng để thu được nhiều lợi ích nhất cho đường ruột.
Dưa muối, bác sỹ khuyến cáo nên bổ sung món dưa muối trong thực đơn hàng ngày của gia đình, ví dụ dưa bắp cải, dưa chuột, đậu bắp, củ cải lên men… Kim chi cũng chứa nhiều vi khuẩn có lợi giúp tăng cường lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa.
Kombucha là loại thức uống lên men giàu lợi khuẩn, được làm từ trà, đường, vi khuẩn và men. Thực uống này thuần chay, có thể thay thế cho các sản phẩm sữa giàu lợi khuẩn khác. Kombucha có thể uống mà không cần pha chế hoặc pha chế theo sở thích để thưởng thức mỗi ngày. Tuy nhiên để xác định quá trình lên men của món ăn đó đạt chuẩn, đảm bảo hiệu quả bổ sung, thì thực phẩm cần đạt yêu cầu
Thực phẩm lên men đạt chuẩn khi đảm bảo được các tiêu chí, ví dụ như dưa chua về mặt cảm quan sẽ không có váng, không có nhớt. Về mặt hương vị sẽ có vị thơm,vị chua đặc trưng không có mùi dưa khú. Kể cả kombucha cũng thế, khi đạt đến độ chua ổn định thì sẽ có mùi thơm đặc trưng, không có mùi quá khú hoặc quá chua – BS Hoa những dấu hiệu để nhận biết quá trình lên men đạt chuẩn hay chưa, có sử dụng được hay không.
Miso là đậu nành lên men. Súp miso bổ sung một lượng lợi khuẩn cho bữa ăn. Khi chế biến, bạn tránh để miso ở nhiệt độ cao, thêm tương miso để tăng vi sinh vật có lợi.
Mặc dù thực phẩm lên men là nguồn cung cấp probiotics tự nhiên tuyệt vời, việc bổ sung quá mức có thể dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh và gây ra các triệu chứng như đầy hơi, chướng khí và đau bụng. Do đó, việc sử dụng các sản phẩm bổ sung probiotics cần được thực hiện dưới sự giám sát của chuyên gia y tế để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
Thực phẩm lên men không chỉ là một phần của truyền thống ẩm thực mà còn là một phần quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh. Việc tích cực bổ sung các loại thực phẩm này vào chế độ ăn uống hàng ngày không chỉ giúp cải thiện sức khỏe đường ruột mà còn góp phần vào sức khỏe tổng thể. Với sự hiểu biết về lợi ích và cách sử dụng đúng cách, thực phẩm lên men có thể trở thành người bạn đồng hành không thể thiếu trong hành trình chăm sóc sức khỏe của mỗi người.