Bánh Cáy Thái Bình – Biểu Tượng Của Sự Sung Túc, Đầy Đủ

Bánh cáy là một đặc sản lâu đời của vùng đất Thái Bình, nổi tiếng với vị ngọt bùi, thơm ngon và hình thức đẹp mắt. Món bánh này được làm từ những nguyên liệu đơn giản, dân dã như nếp cái hoa vàng, gấc, vừng, đậu phộng, mứt dừa… nhưng lại mang hương vị đặc trưng, khó quên. Bánh cáy không chỉ là một món ăn ngon mà còn là biểu tượng cho sự sung túc, đủ đầy của người dân Thái Bình. Bánh được sử dụng trong các dịp lễ Tết, cúng giỗ tổ tiên hay đơn giản là để thưởng thức cùng trà nóng trong những buổi chiều quây quần bên gia đình. Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn về lịch sử, nguyên liệu, cách làm và thưởng thức bánh cáy Thái Bình. Hãy cùng khám phá món quà quê dân dã nhưng đầy ý nghĩa này nhé!

Nguồn gốc của bánh cáy

Bánh cáy là đặc sản của làng Nguyễn, xã Nguyên Xá, huyện Đông Hưng thuộc tỉnh Thái Bình nước ta. Theo tương truyền rằng, bánh cáy là món bánh dân gian có nguồn gốc từ thời vua Lê – chúa Trịnh vào thế kỷ 17, và người làm ra loại bánh này chính là bà Nguyễn Thị Tần (sinh ngày 17/1/1725) sống tại làng Nguyễn.

Bà Tần được sinh ra trong gia đình quyền quý, đến năm 16 tuổi thì được cha đưa vào kinh. Vì bà đàn hay và hát giỏi nên đã được vua Lê Hiển Tông cho làm nhũ mẫu để dạy bảo Thái tử Lê Duy Vũ. Tuy nhiên, đến năm 1769 Lê Duy Vỹ bị Thế tử Trịnh Sâm đem lòng đố kỵ và ghen ghét nên đã bức hại đày vào ngục giam giữ. Lúc bấy giờ, chỉ có bảo mẫu Nguyễn Thị Tần mới được thăm nom Thái tử Lê Duy Vỹ trong ngục. Vì thấy Thái tử ăn uống quá đạm bạc nên bà đã làm ra một loại bánh vừa có vị béo, vị bùi và vị ngọt để giúp Thái tử lấy lại sức khỏe trong những ngày sống ở trong ngục. Sau này, bà Tần đem công thức làm bánh đó truyền lại cho dân làng Nguyễn và được gọi là bánh cáy cho mãi đến ngày nay.

Bánh cáy được làm từ gì? Cách làm bánh cáy

Nguyên liệu làm báng cáy

Mặc dù mang tên “bánh cáy”, nhưng loại bánh đặc sản của Thái Bình này lại không được làm từ con cáy. Thay vào đó, nguyên liệu chính của bánh là gạo nếp, vừng, đậu phộng kết hợp với các loại quả và lá để tạo ra màu sắc vàng, trắng, xanh đẹp mắt, đặc biệt là màu cam giống như con cáy.

Bánh có độ giòn tan xen lẫn dẻo dai, mang đến hương vị ngọt ngào và bùi béo từ các nguyên liệu nguyên chất. Người dân làng Nguyễn (tỉnh Thái Bình) – nơi sản xuất ra món bánh này – đã tạo nên một thức quà quê dân dã nhưng đầy tinh tế. Thưởng thức bánh cáy cùng trà xanh nóng là một trải nghiệm thú vị không thể bỏ qua, đặc biệt vào những ngày trời se lạnh. Vị trà ấm nóng hòa quyện cùng vị cay thơm của gừng trong bánh tạo nên cảm giác sảng khoái và tràn đầy năng lượng.

Cách làm bánh cáy

Bước 1: Sơ chế nguyên liệu

Gạo nếp đã ngâm với nước lạnh để qua đêm đem vo và đãi lại cho sạch. Lạc đem rang và loại vỏ lớp vỏ lụa.

Sau đó đem gạo nếp cái hoa vàng rang nổ thành những hạt bỏng, nở tung và lọc cho sạch vỏ trấu.

Bước 2: Xào mỡ lợn

Mỡ lợn đã ướp với muối và đường trong khoảng nửa tháng đem ra thái hạt lựu. Sau đó bắc chảo lên bếp đun nóng rồi cho mỡ vào xào với một ít đường đến khi mỡ chuyển màu trong và giòn là được.

Bước 3: Làm kẹo nước đường

Hòa đường vào một bát nước lạnh. Pha tiếp một bát nhỏ nước gừng. Kế đến, làm nóng chảo rồi cho cà rốt vào xào cùng nước đường, vỏ quýt tươi, nước gừng. Cà rốt chín thì tắt bếp cho ra dĩa.

Bước 4: Chia gạo nếp thành 2 phần

Chia gạo nếp chia ra làm 2 phần. Phần thứ nhất chúng ta đem đồ xôi gấc. Phần thứ hai thì đem đồ với nước dành dành chín để có được xôi màu nghệ đẹp mắt. Khi đã đồ xôi xong thì cho sôi vào cối và giã thật mềm mịn như bột ngay khi sôi vẫn còn nóng.

Bước 5: Cán mỏng bột và đảo cùng mỡ lợn

Cán mỏng phần bột vừa xay nhuyễn rồi cắt thành những lát mỏng vừa như mứt đem đi sấy khô. Sau đó, cho mỡ lợn vào chảo nóng, đun cho ra dầu rồi cho bột đã sấy khô vào đảo đều đên khi bánh giòn, tỏa mùi thơm.

Bước 6: Cho hỗn hợp vào khuôn

Cho tất cả các nguyên liệu đã chuẩn bị sẵn ở trên vào một âu lớn, thêm đường mía vào và trộn đều. Sau đó cho hỗn hợp vào chảo nóng để hâm đến khi có mùi thơm thì trút vào một cái khuôn có lót sẵn vừng rang bên dưới đáy và dùng tay ấn cho bánh thật chặt và cắt thành miếng.

Bước 7: Thành phẩm

Sau khi hoàn thành, bạn lấy bánh bày ra đĩa và dùng chung với nước trà sẽ rất hợp vị.